Ασφάλεια στο διαδίκτυο!
Ένα “καυτό” θέμα που συνεχίζει να μας απασχολεί πολύ έντονα. Κάνοντας έρευνα για το συγκεκριμένη άρθρο, πέσαμε πάνω σε κείμενα άλλων αρθρογράφων από πολλές διαφορετικές εποχές. Αυτό που διαπιστώσαμε είναι το πόσο αλλάζει η χρήση του Internet μέσα στα χρόνια και μαζί και αλλάζουν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από αυτή.
Για την ασφάλεια των παιδιών δε, η προσοχή είναι ακόμα μεγαλύτερη μιας και απαιτεί τη σωστή ενημέρωση τόσο των ίδιων των παιδιών όσο των ανθρώπων γύρω τους. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί καλούνται να ενημερώνονται διαρκώς και να λαμβάνουν μέτρα για την προστασία των παιδιών στον ψηφιακό κόσμο.
“Κόλλημα” μπροστά στην οθόνη ή κανονική χρήση;

Αρχικά, για να αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα πρέπει πρώτα να βεβαιωθείς ότι το πρόβλημα αυτό όντως υπάρχει! Καλό είναι λοιπόν, να δεις αν όντως το παιδί σου αφιερώνει τόσες ώρες ώστε να χρειαστεί να παρέμβεις.
Πώς θα το δεις αυτό;
Παρατήρησε τη συμπεριφορά του παιδιού σου
Δες αν το παιδί σου προτιμά συστηματικά να μένει μπροστά από μια οθόνη και να αμελέι κάθε είδους δραστηριότητα, ακόμα και βασικές ανάγκες όπως φαγητό ή προσωπική υγιεινή. Κάτι που ακόμα πρέπει να σε προβληματίσει είναι να βλέπεις το παιδί σου να καταφεύγει στον υπολογιστή κάθε φορά που αντιμετωπίζει κάποιο αρνητικό συναίσθημα όπως στρες ή μοναξιά.
Είναι συχνό φαινόμενο τα παιδιά να αναπτύσσουν μοτίβα συμπεριφοράς που συνδέουν τη χρήση του υπολογιστή με θετικά ή αρνητικά συναισθήματα. Δες λοιπόν, αν το παιδί σου κάνει τέτοιες συνδέσεις και ακολουθεί μοτίβα που θυμίζουν εξάρτηση.
Χρησιμοποίησε εργαλεία γονικού ελέγχου

Σε δεύτερο επίπεδο, υπάρχουν τρόποι να παρακολουθήσεις το χρόνο που περνά το παιδί σου στο διαδίκτυο. Μιλάμε για φίλρα γονικού ελέγχου που είναι λογισμικά στις συσκευές με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Τα φίλτρα αυτά δεν περιορίζονται στο να αποκλείουν μόνο ακατάλληλο περιεχόμενο, αλλά βοηθούν να θέτουμε όρια που αλλάζουν όσο τα παιδιά μεγαλώνουν και εξελίσσονται. Παρόλα αυτά, πάντα θα πρέπει να θυμόμαστε πως τα φίλτρα μόνα τους δεν είναι η απόλυτη λύση για την ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά με την καθοδήγηση μας.
Υπάρχουν εργαλείο όπως το Google Family Link ή το Apple screen time που μπορούν να σου δώσουν αναλυτικές αναφορές για το χρόνο χρήσης αλλά και μπορούν να θέσουν όρια.
Πώς θα “ξεκολλήσεις”το παιδί σου από την οθόνη

Αν ως γονιός παρατηρήσεις έντονες αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού σου, είναι σημαντικό να λάβεις μέτρα, όπως ο καθορισμός ορίων, η προώθηση εναλλακτικών δραστηριοτήτων και, αν χρειαστεί, η αναζήτηση βοήθειας από ειδικούς σε θέματα παιδικής ψυχικής υγείας. Πάμε να δούμε μερικά “DOs” & “DON’Ts”.
✔️ Τι να κάνεις (DOs)
- Να εξερευνήσεις τις δικές σου διαδικτυακές συνήθειες μίας και οι γονείς αποτελούν πολύ επιδραστικά πρότυπα για ένα παιδί.
- Μια καλή τακτική είναι να έχεις τους υπολογιστές που έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο µακριά από τα υπνοδωµάτια των παιδιών και σε κοινόχρηστους χώρους, ώστε να επιβλέπεις ευκολότερα τις ώρες που δαπανούν.
- Για τα μικρά κυρίως παιδιά, εξαιρετικό εργαλείο αποτελούν τα φίλτρα γονικού ελέγχου σε όλες τις συσκευές με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Αυτά τα φίλτρα δεν περιορίζονται μόνο στον αποκλεισμό ή την απαγόρευση ακατάλληλου περιεχομένου, αλλά λειτουργούν και ως μέσο για τον καθορισμό συγκεκριμένων ορίων, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν και εξελίσσονται. Ωστόσο, πρέπει να θυμάσαι ότι τα φίλτρα από μόνα τους δεν αποτελούν την λύση για την ασφάλεια των παιδιών στο διαδίκτυο, αλλά μπορούν να συμβάλουν σε ένα ασφαλέστερο περιβάλλον ως ένα πρώτο βήμα.
- Ας παροτρύνουμε τα παιδιά να δοκιμάσουν νέες δραστηριότητες και ενδιαφέροντα που δεν σχετίζονται με τη χρήση του υπολογιστή, ενισχύοντας παράλληλα τις κοινωνικές τους συναναστροφές. Η επαφή τους με διαφορετικά ερεθίσματα, καθώς και η συμμετοχή τους σε καλλιτεχνικές, αθλητικές ή πολιτιστικές δράσεις, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη ενός δημιουργικού και ισορροπημένου τρόπου ζωής.
❌ Τι να αποφύγεις (DON’Ts)
- Μη χρησιμοποιείς την πρόσβαση στο διαδίκτυο ως ανταμοιβή μιας καλής συμπεριφοράς. Αντίστοχα, καλό είναι να αποφύγεις να απαγορεύσεις την πρόσβαση ως τιμωρία για κάτι “κακό” που έγινε.
- Προσπάθησε να μην απαξιώνεις τις δραστηριότητες που κάνει μέσω του διαδικτύου. Αν βλέπει μια σειρά από βίντεο στο YouTube ή αν παίζει ένα συγκεκριμένο παιχνίδι, μην προσπαθείς να. Το πιο πιθανό είναι να απομακρυνθείς από το παιδί σου παρά να απομακρυνθεί από τις “ιντερνατικές” του συνήθειες.
- Μην αγοείς τη γνώμη του παιδιού σου. Τα παιδιά νιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια όταν αντιλαμβάνονται ότι ακούμε τι έχουν να μας πουν και τους δίνουμε ψήφο εμπιστοσύνης.
- Μην εστιάζεις μόνο στους κινδύνους του διαδικτύου. Συνήθως, όταν “δαιμονοποιείς” κάτι είναι πολύ πιθανό το παιδί σου να δημιουργήσει μια ανθυγιεινή σχέση μαζί του. Αν του δημιουργήσεις φόβο ή αποστορφή, τότε το πιθανότερο είναι να έχεις τα αντίθετα αποτελέσματα.
YouTube Kids: Ένα Χρήσιμο Εργαλείο για την Προστασία των Παιδιών στο Διαδίκτυο

Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του YouTube Kids είναι ότι διαθέτει πολλές ρυθμίσεις γονικού ελέγχου, που επιτρέπουν στους γονείς να έχουν πλήρη έλεγχο της διαδικτυακής εμπειρίας των παιδιών τους. Έτσι, μπορείς να απενεργοποιείςτην αναζήτηση, έτσι ώστε τα παιδιά να βλέπουν μόνο περιεχόμενο που έχει επιλεγεί; από τις ομάδες του YouTube Kids ή τους ίδιους τους γονείς. Μπορούν επίσης να εγκρίνουν μόνοι τους συγκεκριμένα κανάλια και βίντεο που θεωρούν κατάλληλα. Επιπλέον, μπορούν να αποκλείσουν περιεχόμενο που θεωρούν ακατάλληλο, για να εξασφαλίσουν ότι το παιδί τους έχει πρόσβαση μόνο σε ασφαλές και εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Οι ρυθμίσεις βρίσκονται εύκολα προσβάσιμες μέσω του εικονιδίου κλειδαριάς, το οποίο προστατεύεται με κωδικό ασφαλείας, διασφαλίζοντας ότι μόνο οι γονείς μπορούν να κάνουν αλλαγές.
Μια ακόμη χρήσιμη λειτουργία του YouTube Kids είναι ο χρονοδιακόπτης, που επιτρέπει στους γονείς να καθορίσουν τον χρόνο που θα χρησιμοποιούν την εφαρμογή. Όταν ο χρόνος περάσει, η εφαρμογή σταματά να λειτουργεί, βοηθώντας τα παιδιά να αναπτύξουν υγιείς συνήθειες χρήσης των ψηφιακών μέσων. Επιπλέον, δίνεται έμφαση στη συνολική εμπειρία, προβάλλοντας εκπαιδευτικό και δημιουργικό περιεχόμενο όπως βίντεο σχετικά με την επιστήμη, τις τέχνες, τα παιχνίδια και την ψυχαγωγία. Ωστόσο, παρά τα αυστηρά μέτρα προστασίας, κανένα φίλτρο δεν είναι απόλυτο και η εποπτεία των γονιών παραμένει απαραίτητη. Το YouTube Kids αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο, με την προϋπόθεση να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με διάλογο και καθοδήγηση από τους γονείς.
Συνοψίζοντας

Συμπερασματικά, θα λέγαμε πως ο ρόλος του γονιού είναι ο πλέον καταλυτικός στην προστασία των παιδιών από τους κινδύνους του Internet. Αυτός αποτελεί το πρώτο πρότυπο που βλέπει το παιδί, ορίζει τους κανόνες μέσα στο σπίτι και έχει τη δυνατότητα να ελέγχει και να αξιολογεί το εκτός σπιτιού περιβάλλον του παιδιού.
Σε ένα διαδικτυακό περιβάλλον που εξελίσσεται διαρκώς, η ενημέρωση και η πρόληψη είναι ο μοναδικός ασφαλής τρόπος για να επιτρέπεις στο παιδί σου να νιώθει ασφάλεια στον αρκετά περίπλοκο κόσμο του Internet.