Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα έχει αντικαταστήσει το 25% των θέσεων εργασίας μέσα στα επόμενα χρόνια. Είναι κάτι που βλέπουμε ήδη να συμβαίνει και δε φαίνεται να υπάρχει τρόπος να το αποτρέψουμε. Εμείς σε αυτό το άρθρο εστιάζουμε στα επαγγέλματα που φαίνεται πως “θα τη γλιτώσουν”. Πρόκειται για επαγγέλματα, που με τα μέχρι τώρα δεδομένα, δύσκολα θα μπορέσει κάποιος να τα αναθέσει εξολοκλήρου σε AI.
Η ανατρεπτική έρευνα της Microsoft
Μία πρόσφατη έρευνα από τη Microsoft δείχνει κατά πόσο το ΑΙ είναι εφαρμόσιμο σε διάφορους τύπους εργασιών και από ποιους παράγοντες εξαρτάται.
Η έρευνα ανέλυσε συνομιλίες από 200.000 ανώνυμους χρήστες με το Bing Copilot AI της Microsoft. Κατέληξαν ότι το πόσο εφαρμόσιμο είναι το AI εξαρτάται από 3 βασικούς παράγοντες:
- Κάλυψη: Πόσο συχνά οι άνθρωποι χρησιμοποιούν το ΑΙ για συγκεκριμένες εργασίες
- Ποσοστό ολοκλήρωσης: Πόσο αποτελεσματικά το ΑΙ επιλύει τα διάφορα ζητήματα
- Αντίκτυπος: Σε τι βαθμό συμμετέχει το AI κατά την επίλυση
Η έρευνα εστιάσε στη διαφορά ανάμεσα σε αυτά που ήθελαν να πετύχουν οι χρήστες και σε αυτά που μπορούσε πραγματικά να προσφέρει το ΑΙ. Αυτός ο διαχωρισμός είναι σημαντικός μιας και μας δίνει να καταλάβουμε πότε το AI αντικαθιστά τη δουλειά μας και πότε απλώς λειτουργεί σα βοηθός.
Φαίνεται ότι οι δουλειές που απαιτούν χειρωνακτική εργασία, άμεση ανθρώπινη αλληλεπίδραση ή χειρισμό/επίβλεψη μηχανημάτων είχε τη χαμηλότερη “συμβατότητα” με το ΑΙ. Σε αυτές τις δουλείες χρειάζονται ανθρώπινα χέρια, φυσική παρουσία και πραγματική επίλυση προβλημάτων.
Ας δούμε λοιπόν μερικά από αυτά!
Επαγγέλματα υγείας και φροντίδας
Μας είναι λιγάκι δύσκολο να φανταστούμε ένα ρομπότ να παίρνει τη θέση ενός νοσηλευτή. Ή να έχουμε ένα πρόβλημα υγείας και να επιλέγουμε να εμπιστευτούμε ένα μηχάνημα και όχι κάποιον γιατρό. Δε μιλάμε μόνο για τις ικανότητες. Απο αυτούς τους επαγγελματίες αποζητάμε την ανθρώπινη επαφή και τη σύνδεση. Είναι εξαρετικά δύσκολο να αποδεχτούμε να μας περιθάλπτει μία μηχανή.
Παραδείγματα επαγγελμάτων σε αυτή την κατηγορία:
Νοσηλευτές, γιατροί, φροντιστές ηλικιωμένων, μαίες, φυσικοθεραπευτέςΕπαγγέλματα που απαιτούν ενσυναίσθηση και ανθρώπινη σύνδεση
Στο συγκεκριμένο θέμα, το AI μπορεί να προσπαθήσει, όμως δεν θα καταφέρει ποτέ να σε αντικαταστήσει. Η συναισθηματική νοημοσύνη, η δυνατότητα να “νιώθεις τον άλλο”, να βιώνεις τα συναισθήματά του, είναι ικανότητες που δεν αποκτώνται με τη μάθηση. Από τους ψυχολόγους που προσπαθούν να κατανοήσουν τα συναισθήματα ενός θεραπευόμενου, μέχρι τους εκπαιδευτικούς που εμψυχώνουν ένα παιδί να πιστέψει στις δυνατότητές του, η ουσία είναι η ανθρώπινη επαφή. Ούτε το πιο εξελιγμένο chatbot δεν θα μπορέσει ποτέ να σε πάρει από το χέρι, να σου χαμογελάσει με ειλικρίνεια ή να σου μεταδώσει την αίσθηση της ασφάλειας ότι “όλα θα πάνε καλά”. Γι’ αυτό το λόγο, οι επαγγελματίες του χώρου της υγείας, της εκπαίδευσης, της ψυχολογίας και της κοινωνικής εργασίας θα έχουν πάντα έναν ρόλο που μόνο ο ίδιος ο άνθρωπος μπορεί να παίξει.
Παραδείγματα επαγγελμάτων σε αυτή την κατηγορία:
Δάσκαλοι, νηπιαγωγοί, ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοίΔημιουργικά επαγγέλματα και τέχνη
Ναι, το AI μπορεί να παράξει εικόνες, να φτιάξει τραγούδια, να κάνει μοντάζ. Δεν έχει όμως αναμνήσεις, επιθυμίες, τραύματα, απροσδιόριστα συναισθήματα και απότομες αλλαγές στη διάθεση. Η δημιουργική διαδικασία είναι αρκετά σύνθετη και απροσδιόριστη. Γι’ αυτό και οι τέχνες, από τη μουσική και τον χορό μέχρι τη λογοτεχνία και τη φωτογραφία, θα παραμένουν ένα πεδίο όπου ο άνθρωπος είναι αναντικατάστατος, όχι γιατί το AI δεν μπορεί να “δημιουργήσει”, αλλά γιατί δεν μπορεί να “νιώσει”. Έτσι, τα προϊόντα τέχνης που παράγονται, μπορούν να είναι “ΟΚ” αλλά δε μπορούν να ξεχωρίσουν. Είναι σύνηθως άχρωμα, άοσμα και άψυχα.
Παραδείγματα επαγγελμάτων σε αυτή την κατηγορία:
Σκηνοθέτες, μουσικοί, χορογράφοι , ποιητές, fashion designersΧειρωνακτικά επαγγέλματα και τεχνικές υψηλής επιδεξιότητας
Εδώ μιλάμε για δουλειές που χρειάζονται όχι μόνο τεχνικές γνώσεις αλλά και αίσθηση, εμπειρία, δεξιοτεχνία που αποκτάς με τον καιρό. Ο υδραυλικός που με τον ήχο ενός σωλήνα καταλαβαίνει τι πρόβλημα υπάρχει, ο χρυσοχόος που δουλεύει με ακρίβεια στο εργαστήριό του, ο σεφ που ξέρει πότε ένα φαγητό είναι έτοιμο απλώς με τη μύτη. Όλα αυτά είναι πράγματα που δεν μπορείς να τα κάνεις με “σκληρούς κανόνες”. Μπορεί να υπάρχουν ρομπότ που θα βοηθούν σε κουραστικές ή επαναλαμβανόμενες δουλειές, αλλά το να φτιάξεις μόνος σου ένα έπιπλο, να επιδιορθώσεις ένα ιστορικό κτίριο ή να επισκευάσεις ένα σωλήνα σε παλιό σπίτι, χρειάζεται καποιου είδους εμπειρική ματιά και αντίληψη που δε μεταδίδεται εύκολα.
Παραδείγματα επαγγελμάτων σε αυτή την κατηγορία:
Εξειδικευμένοι μάστορες (υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ξυλουργοί), κοσμηματοποιοί, κατασκευαστές επίπλων, tattoo artistsΗγεσία και στρατηγική
Η ηγεσία δεν αποτελεί απλώς ένα σύνολο στρατηγικών και αποφάσεων. Πρόκειται κυρίως για την ικανότητα να κατευθύνεις ανθρώπους, να τους εμπνέεις, να κρατάς την ομάδα τους ενωμένη ακόμα και όταν οι συνθήκες είναι δύσκολες. Ένας ικανός ηγέτης αντιλαμβάνεται πότε πρέπει να πιέζει και πότε να δίνει χώρο, πώς να αναγνωρίζει και να αξιοποιεί τα ταλέντα των ανθρώπων του, πώς να χτίζει εμπιστοσύνη. Όλα αυτά δεν ανήκουν στην κατηγορία των αριθμών και των αλγορίθμων. Πρόκειται για διαίσθηση, συναισθηματική νοημοσύνη και εμπειρία. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναλύει δεδομένα και να προτείνει στρατηγικές, αλλά δεν μπορεί να δημιουργεί όραμα, να δίνει κουράγιο σε μια κρίση ή να αντιμετωπίζει τις πολύπλοκες δυναμικές μιας ομάδας ατόμων με διαφορετικά κίνητρα και ανάγκες. Γι’ αυτό και οι ηγετικές θέσεις στις εταιρείες δεν πρόκεται να καταληφθούν από το ΑΙ, όχι τουλάχιστον στα επόμενα αρκετά χρόνια.
Παραδείγματα επαγγελμάτων σε αυτή την κατηγορία:
CEO, Διευθυντές ομάδων (Team leaders, Project managers), Σύμβουλοι επιχειρήσεων και στρατηγικής, HR managersΆρα… Είσαι ασφαλής;
Κανεις δεν είναι 100% ασφαλής. Αν μας έλεγαν τη δεκαετία του 90 ότι τραγούδια ή ολόκληρα albums θα παράγονται από μια μηχανή χωρίς studio, χωρίς εξοπλισμό, χωρίς παραγωγό και, το πιο σημαντικό, χωρίς καλλιτέχνες θα τον κοιτούσαμε με μισό μάτι. Κι όμως σήμερα ένα κομμάτι της μουσικής που καταναλώνουμε καθημερινά παράγεται μέσω τεχνητής νοημοσύνης.
Ο καλύτερος τρόπος για νιώσεις ασφάλεια είναι να μη μένεις στάσιμος. Να μαθαίνεις συνεχώς νέα πράγματα και να εξελίσσεις τις δεξιότητες σου. Αν γίνεις κορυφή στο είδος σου τότε θα νιώθεις πραγματικά “safe”. Γιατί όσο και αν αναπτυχθεί το AI και διεισδύσει στην καθημερινότητα μας, πάντα θα υπάρχει η ανάγκη για αυτούς που στον τομέα τους κάνουν τη διαφορά. Γιατί το AI μπορεί να αντικαστήσει το μέσο αρθρογράφο αλλά δε θα πάρει ποτέ τη θέση μια κορυφαίας “πέννας”. Θα κατασκευάσει μια “ΟΚ” διαφήμιση αλλά δε θα φτιάξει την επόμενη killer διαφήμιση που θα ρίξει το Internet. Θα απαντήσει σε ένα support ticket αλλά δε θα λύσει τα πιο πολύπλοκα και απαιτητικά ζητήματα των πελατών σου.
Το μυστικό εδώ, δεν είναι να αποστρέφεσαι την ΑΙ τεχνολογία αλλά να την αγκαλίασεις. Και να την αξιοποιήσεις για να γίνεις καλύτερος εσύ. Όλα τα άλλα θα έρθουν από μόνα τους!
